Op zaterdag 26 april barst de NDSM-werf uit zijn voegen met het leukste Koningsdagfeest van Amsterdam! Verwacht de grootste kindervrijmarkt van de stad, georganiseerde chaos op het Buurtpodium en feestelijke vibes bij De Karnival, Royale Suite en ADM’s Royale Ravage. Kom struinen, dansen en genieten van heerlijk eten en drinken bij onder andere Pllek, IJver en NDSM Café.

‍

Voor jong en oud is er van alles te beleven: zweef door de lucht in de zweefmolen, test je skills bij de NK Stoelendansdisco of ontdek je creatieve kant bij de Techniekbus en Recycle Hub. Ook Treehouse NDSM, STRAAT Museum en 3x3 United zorgen voor een inspirerend programma.

Wil jij een kraam of grondplaats op de Vrijhaven kinder vrijmarkt reserveren? Klik dan hier!

Under Pressure

Under Pressure is het winnende project van de NDSM Open Call 2023 van Catarina Garcia en Jim Du Pan. De winnende inzending bestaat uit een kolossale stalen bol die boven de werf uit lijkt te stijgen. De sokkel van het werk wordt gevorm door Kraan 7, een vervallen kraan die in zijn hoogtijdagen stukken staal van de loods naar de hellingen droeg, waar schepen in elkaar werden gezet en gerestaureerd. De bol wordt van binnenuit verlicht en fungeert als een lichtbaken voor de omgeving, ook te zien vanaf het water. Het frame van de bal is ingepakt door planten die meebewegen met de seizoenen. Met Under Pressure brengen Catarina Garcia en Jim Du Pan, beide kunstenaars met een studio in de NDSM-Loods, de geschiedenis en het erfgoed van NDSM samen met nieuw leven in de vorm van beplanting en licht. Het werk symboliseert de cycli van transformatie van de NDSM-werf, een terrein dat momenten van crisis en vernietiging kent maar ook stadia van opleving en herbestemming. Met de titel verwijzen de makers naar de groeiende woningbouw en gebiedsontwikkeling in uitdijende gebieden als NDSM, waardoor waardevolle plekken zoals deze onder druk komen te staan. Er is door de organische vergroening een connotatie met milieu urgentie, niet-duurzame stadsuitbreiding en het krachtenveld van stedelijke ontwikkeling waarin vrije en groene ruimte vaak het onderspit delft. Het werk toont de dualiteit van NDSM; een plek die onder druk staat, maar ook een plek vol mogelijkheden.

NDSM Open Call

Met de jaarlijkse NDSM Open Call ondersteunen Stichting NDSM-werf en Stichting Kinetisch Noord projecten die ontstaan zijn vanuit de creativiteit van de NDSM-gemeenschap. De jury bestond de afgelopen editie uit externe beoordelaars Louis Pirenne (oud-projectleider Kunst en Cultuur Amsterdam-Noord) en Tanja Karreman (oud-directeur Nieuw Dakota, Senior adviseur Rijkscollectie Percentagekunst). Namens Stichting NDSM-werf namen curator Petra Heck en programmamaker Ewa Scheifes zitting in de jury, en Mariska Middendorf vertegenwoordigde Stichting Kinetisch Noord. De jury was unaniem positief over de winnende inzending: “De inzending van Catarina Garcia en Jim Du Pan is een site-specifieke installatie die het industriële erfgoed van NDSM gebruikt om een opvallende installatie te creëren. Hun voorstel om een bal op de kraan te plaatsen die langzaamaan vergroend en verlicht wordt van binnenuit, levert een spannend beeld op, open voor interpretatie.”

Over Catarina Garcia (PT) en Jim Du Pan (BE)

Catarina Garcia verhuisde direct na haar BA Fine Arts studie in Portugal naar Amsterdam, waar ze inmiddels negen jaar als beeldend kunstenaar werkt vanuit haar studio op NDSM. Haar werk wordt gekenmerkt door een gevoelige en intuïtieve benadering van materiaal. Via verschillende media richt ze zich op thema’s als cultureel erfgoed, identiteit en zorg.  Jim Du Pan studeerde af aan de Sint-Lucas Faculteit Architectuur in België en bracht daarna enkele jaren door in het noorden van Frankrijk als architect en bouwer. Vanuit zijn atelier op NDSM werkt hij nu als maker en beeldend kunstenaar aan diverse projecten, van sculpturen tot op maat gemaakte interieurs.

Over Stichting NDSM-werf

Stichting NDSM-werf programmeert en beheert de monumentale buitenruimte van NDSM als een culturele werf waarbij het publieke karakter, creatief experiment en meerstemmigheid centraal staat. De stichting ontwikkelt en presenteert locatie-specifieke installaties en kunstwerken van en met kunstenaars, ontwerpers en architecten.

Over Stichting Kinetisch Noord

Stichting Kinetisch Noord (SKN) is in 2000 opgericht om de voormalige NDSM Scheepsbouwloods te her-ontwikkelen tot een centrum voor kunst, cultuur en ambachten; onder andere door het realiseren van een culturele broedplaats. Daarnaast heeft SKN tot doel de loods te laten fungeren als evenementenlocatie voor publieksgerichte activiteiten zoals presentaties, workshops, (dance)evenementen, tentoonstellingen en beurzen. Meer informatie vind je op de website van de NDSM Loods.

Van 16 januari tot en met 31 maart was Slackwater van Holly Hendry te zien op de Y-helling van NDSM. Dit indrukwekkende kunstwerk onderzocht de relatie tussen water, tijd en erfgoed en ging een site-specifieke dialoog aan met de omgeving.

(Un)monumenting

Slackwater werd gepresenteerd binnen de programmalijn (Un)monumenting, waarin kunstenaars het monumentale karakter van NDSM als plek bevragen. Op NDSM komen monumentaal erfgoed, creativiteit, events en makers samen. In reactie hierop verkennen kunstenaars steeds opnieuw wat het specifieke karakter van de werf betekent en welke rol het kan spelen in de toekomst van de stad en haar inwoners.

Slackwater x Holly Hendry

Voor de vertaling van Slackwater naar NDSM verweefde Holly Hendry een pijpleidingsysteem—een alomtegenwoordig element op NDSM—met het terrein en zijn geschiedenis. Ze gebruikte stalen buizen als de ingewanden van een ruimte, als een manier om te reflecteren op grotere systemen en het sociale weefsel van een plek of stad.

Met Slackwater verbond Hendry deze industriële materialen, zoals stalen buizen en kabelhaspels, met de maritieme geschiedenis van NDSM. Geplaatst op een van de scheepshellingen maakte de kunstenaar een fysieke vertaling van de ‘verstrengeling’ van lichamen (die grotendeels uit water bestaan), het water (het IJ), de stad Amsterdam en het stedelijke landschap—zowel conceptueel als visueel.

Slackwater werd in aangepaste vorm gepresenteerd door Stichting NDSM-werf in 2024 en werd oorspronkelijk in opdracht gemaakt door TheColab, The Artist’s Garden, Londen, 2023.

Over Holly Hendry

Het werk van de Britse kunstenaar Holly Hendry is sculpturaal, monumentaal en speels en onderzoekt wat zich onder de oppervlakte bevindt—van verborgen ondergrondse ruimtes tot de inwendige werking van het lichaam.

Wil je meer weten over haar werk en inspiratie? Luister dan naar de NDSM X podcast met Holly Hendry, waarin we dieper ingaan op haar creatieve proces en de totstandkoming van Slackwater.

Praktische informatie

Slackwater van Holly Hendry was van 16 januari t/m 31 maart 2025 te zien op de Y-helling van NDSM, tussen restaurant Pllek en de Faralda-kraan.

Van 16 januari tot en met 16 februari was Sunset in Amsterdam van Mike Rijnierse & Ludmila Rodrigues te zien vanaf de NDSM-werf. Dit lichtkunstwerk bevroor het moment waarop de zon ondergaat en bracht een artificiële zon tot leven op het water van het IJ. Sunset in Amsterdam nodigde bezoekers uit om stil te staan bij perspectief, ruimte en zintuiglijke waarneming in een stedelijke omgeving.

(Un)monumenting

Sunset in Amsterdam werd gepresenteerd binnen de programmalijn (Un)monumenting, waarin kunstenaars het monumentale karakter van NDSM als plek bevragen. Op NDSM komen monumentaal erfgoed, creativiteit, events en makers samen. In reactie hierop verkennen kunstenaars steeds opnieuw wat het specifieke karakter van de werf betekent en welke rol het kan spelen in de toekomst van de stad en haar inwoners.

Sunset in Amsterdam

Met Sunset in Amsterdam ondermijnden Rijnierse & Rodrigues het klassieke beeld van een ondergaande zon aan de horizon. Het werk bevroor deze beweging en maakte haar in een stedelijke context — waar de horizon vaak ontbreekt — 360 graden zichtbaar.

De kunstmatige zon doemde dagelijks op uit het water van het IJ en reflecteerde op de wisselwerking tussen natuurlijke fenomenen en stedelijke beleving. Sunset in Amsterdam stelde vragen over de rol van open ruimte, de waarde van verstilling en de noodzaak van perspectief in een snel veranderende stad.

Sunset in Amsterdam werd in aangepaste vorm gepresenteerd door Stichting NDSM-werf in 2024 en werd oorspronkelijk gepresenteerd in Delft, geproduceerd door het Highlight Delft Festival.

Over Mike Rijnierse & Ludmila Rodrigues

Mike Rijnierse is een interdisciplinaire kunstenaar wiens werk zich bevindt op het snijvlak van geluid, licht en ruimte. Samen met ontwerper en kunstenaar Ludmila Rodrigues creëert hij installaties die zintuigen op scherp zetten en de relatie tussen lichaam en omgeving verkennen.

‍

Met dank aan: Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) en Mondriaan Fonds.

Vanaf april schitteren er, met steun van Gemeente Amsterdam, twee nieuwe straatbasketbalvelden op NDSM, met daarop een kleurrijk grafisch ontwerp van kunstenaar PolyLester. Met de velden wil Stichting NDSM-werf sport in de publieke ruimte voor iedereen stimuleren op een laagdrempelige manier. Het project is ontstaan in nauwe samenwerking met 3X3 Unites, een stichting die 3x3 straatbasketbal inzet voor empowerment onder jongeren.  

De afgelopen twee jaar werd er volop gebasketbald op NDSM, door jong en oud, pro en amateur. Het tijdelijke 3X3 Unites veld dat er lag, geactiveerd voor en door jongeren uit Amsterdam-Noord, verdiende een upgrade. Vanuit de ambitie om 3x3 basketbal en andere urban sports een meer permanente plek op de werf te geven realiseert Stichting NDSM-werf samen met 3X3 Unites twee nieuwe 3x3 Legacy Courts voorzien van een grafisch patroon door de Amsterdamse kunstenaar PolyLester. De 3x3 courts hebben een patroon van oranje en blauwe banen die als stralen fungeren, geïnspireerd door de schaduwlijnen van omliggende gebouwen en objecten. Het contrast tussen de complementaire kleuren blauw en oranje zorgt ervoor dat de courts goed zichtbaar zijn. Naast de realisatie van de courts wordt er met PolyLester gewerkt aan een aansluitende monumentale kunstinstallatie over basketbalcultuur.

Het veld wordt de komende tijd doorlopend geactiveerd door 3X3 Unites opgeleide rolmodellen, 3x3 Leaders en de community uit Noord. Na de opleiding vanuit 3X3 Unites organiseren zij activiteiten en evenementen op het veld, enthousiasmeren ze de lokale gemeenschap om deel te nemen, delen ze geleerde life-skills en bewaken ze de kwaliteit van 'hun' speelveld.

Over Stichting NDSM-werf

Stichting NDSM-werf programmeert en beheert de monumentale buitenruimte van NDSM als een culturele werf waarbij het publieke karakter, creatief experiment en meerstemmigheid centraal staat. De stichting ontwikkelt en presenteert locatie-specifieke installaties en kunstwerken van en met kunstenaars, ontwerpers en architecten.‍

Over 3X3 Unites

Sinds de oprichting in 2016 inspireert en ondersteunt 3X3 Unites jongeren die hun dromen willen najagen. Om zo een positieve impact te hebben op hun levens en daarmee de wereld om hun heen. Door 3x3 basketbal in te zetten als middel om jongeren handvatten en life-skills te geven stimuleren ze hen eigenaar te worden over hun eigen succes. Samen met partners ontwikkelen ze ook employability voor en door jongeren.

Over PolyLester

PolyLester - opgericht door beeldend kunstenaar Gabriel Lester in 2013 - is een multidisciplinaire studio die zich richt op kunst, publieke sculpturen, architectonische interventies, landschap, interieurontwerp en podiumontwerp.

De voorspelling is dat de zeespiegel in de loop van de volgende eeuwen flink gaat stijgen. Met de titel Pavlopetri verwijzen de makers naar de gelijknamige Griekse onderwaterstad die op vier meter diepte op de zeebodem rust. Sahabi en Zuydervelt onderzoeken hoe het voelt als Amsterdam – dat gemiddeld twee meter onder de zeespiegel ligt - op den duur het nieuwe Pavlopetri wordt.  

Dit krijgt vorm in een installatie waarin verschillende visuele en akoestische eigenschappen van water terugkomen. Het ruimtelijk ontwerp van Sahabi is geïnspireerd op typische monumentale zuilen uit de Griekse architectuur en verwijst naar deze geschiedenis. De gouden, spiegelende buitenkant en de open vorm van de installatie zorgen ervoor dat het paviljoen een dialoog aan kan gaan met de omgeving van NDSM, waar water ook een grote rol speelt. Binnenin het paviljoen suggereert Zyudervelt’s soundscape een onderwaterwereld die een wisselwerking aangaat met de natuurlijke geluiden van de werf. De lichtanimatie van Sahabi, te zien op het plafond, speelt met de typische ‘dansende lichtlijnen’ die door de reflecties van golvende wateroppervlaktes ontstaan.  

Met het werk hopen de makers de (toekomstige) gevolgen van de klimaatcrisis invoelbaar te maken voor het publiek. Specifiek op een locatie wiens (scheeps)gescheidenis gekenmerkt wordt door de aanwezigheid van water en waar elementen als wind en water altijd expliciet aanwezig zijn.

Opening

De installatie wordt zondag 26 mei om 15.00 op NDSM feestelijk geopend in het bijzijn van de kunstenaars.  

Over Stichting NDSM-werf

Stichting NDSM-werf programmeert en beheert de monumentale buitenruimte van NDSM als een culturele werf waarbij het publieke karakter, creatief experiment en meerstemmigheid centraal staat. De stichting ontwikkelt en presenteert locatie-specifieke installaties en kunstwerken van en met kunstenaars, ontwerpers en architecten.  Meer informatie over de stichting en alle kunstprojecten, ga naar ndsm.nl.

Over Siba Sahabi en Rutger Zyudervelt

Siba Sahabi is een Duits-Iraanse interdisciplinaire kunstenaar. Naast objecten en sculpturen maakt ze theaterdecors en installaties voor gebouwen en openbare ruimtes.  

Rutger Zyudervelt is muzikant, componist en performer. Onder de naam Machinefabriek componeert hij muziek die elementen van ambient, noise, minimalisme, veldopnames en elektro-akoestische experimenten combineert.

Dit kunstwerk is mede mogelijk gemaakt door Het Cultuurfonds en Het Stimuleringsfonds.

Voor de vijfde keer kleurde Tropikali in 2024 de NDSM-werf. Dit LHBTIQ+ friendly festival gaat over jezelf kunnen uiten het zij in een prachtige festivaloutfit, het zij in geweldige dance-moves, of op elke andere manier! In hun eigen woorden is Tropikali: "Een plek waar LGTBQIA+ mensen - en degenen die niet weten waar ze staan - zich vrij en zonder oordeel kunnen uiten'.  Op de dansvloer van Tropikali vind je tropische vibes en de beste Balkan Beats, in 2024 voor het eerst als weekender! Voor deze speciale editie hebben ze twee iconen ontworpen: Tropi voor de zaterdag en Kali voor de zondag.

De zon scheen tijdens het evenement en de allerbeste outfits stonden te shinen op de verschillende dansvloeren: Rosario, Latinichta, en Kalinichta stage. De namen van de podia verwijzen terug naar de feesten waaruit het festival is ontstaan.

Eva Vilachá van Tropikali festival schoof aan bij onze podcast NDSM X en vertelde ons alles over hoe Tropikali zich inzet voor "safer spaces" op festivals en evenementen. Beluister de hele aflevering in het NDSM online magazine. Check ook de video voor een sfeer impressie.

DGTL festival is in 2013 geboren op de NDSM-werf. Na een eerste waanzinnige editie is het festival verder gegaan en uitgebreid met edities over de hele wereld. Dit festival zet zich in voor ontdekking, inspiratie, en innovatie, vooral maar niet uitsluitend op het gebied van duurzaamheid.

Met indrukwekkende podia en in samenwerking met de beste DJ's (zowel opkomend als gevestigd) zorgt DGTL elk jaar voor een onvergetelijke festivalervaring tijdens Pasen op de NDSM-werf. Naast het vieren van elektronische muziek en kunst is DGTL een ruimte voor experimenten en verkenning van revolutionaire duurzaamheidsprojecten, een bekend voorbeeld hiervan is de inzet van waterstof aggregaten. DGTL is zich zeer bewust van haar milieu-impact en streeft ernaar het meest duurzame festival op aarde te zijn en investeert zwaar in het verminderen van de ecologische voetafdruk. Het festival staat niet alleen bekend om zijn plantaardige food court en het vermijden van eenmalig gebruik van plastic; DGTL werd volledig duurzaam en circulair in 2022.

Van 17 december 2023 t/m 18 februari 2024 toonden twaalf makers hun werk in de eerste grote tentoonstelling zowel binnen in de scheepsbouwloods als buiten op de NDSM-werf. (Un)monumenting was een groepstentoonstelling met nieuwe en bestaande monumentale werken van twaalf (inter)nationale kunstenaars. In uiteenlopende media claimen de makers ruimte voor alternatieve ‘monumenten’ of gaan in op de vraag wat een monument kan zijn en voor wie of wat een monument wordt opgericht.

In (Un)monumenting wilden Stichting NDSM-werf en Stichting Kinetisch Noord het idee van ‘een monument’ en een monumentale plek als NDSM bevragen. Wat kan een monumentale plek als deze voor de toekomst betekenen? (Un)monumenting komt voort uit een programmalijn van Stichting NDSM-werf over de hedendaagse positie van monumenten en specifiek wat dit betekent op een plek als NDSM; een locatie waar monumentaal erfgoed, creativiteit, events en makers samenkomen.

Voor NDSM is de discussie over de rol en betekenis van hedendaagse gedenkplekken van belang. Veel buren zien NDSM als heilige grond: een plek die hun geschiedenis heeft bepaald en dat zal blijven doen door de geschiedenis van de scheepsbouw die hier plaatsvond. Het is vooral de voormalige werf zelf die als monument beschouwd wordt. Nu is het een cultuurwerf, een plek waar kunst, erfgoed en evenementen bij elkaar komen. Meer informatie over de specifieke werken in deze tentoonstelling kun je vinden op de locatiepagina van (Un)monumenting.

Deelnemende kunstenaars: Maarten Baas, Elsemarijn Bruys, Koos Busters, Selby Gildemacher, Clinton Kabena, Krijn de Koning, Bas Kosters, Sharon Lockhart, Hira Nabi, Oscar Peters, Selma Selman en Bart Eysink Smeets.

(Un)monumenting was een gratis toegankelijke tentoonstelling met een pay-as-you-can policy. Het is namelijk dankzij de steun van fondsen, partners, en bezoekers dat we de NDSM-werf op basis van non-profit cultureel kunnen programmeren. Wil en kun jij bijdragen aan kunst en cultuur op deze bijzondere plek? Doneer dan via deze link, bedankt!

‍

“Washing up on the European coastlines, are the bodies of those who fled from wars, economic and ecological crises, which cannot be seen independently from the political history and the neocolonial legacies of the North-South power dynamic.” – Hilda Moucharrafieh

Op de Y-helling van de NDSM-werf bracht multimedia-kunstenaar Hilda Moucharrafieh een eerbetoon aan de vluchtelingen die omkwamen op de Middellandse Zee. Samen met kunstenaars Haitham Haddad, Tewa Barnosa en kunstenaarscollectief We Sell Reality, schildert Hilda een tekst uit een brief die in 2015 werd gevonden in de broekzak van een verdronken migrant. Hij schreef deze brief omdat hij wist dat hij snel dood zou gaan. Hij bedankt de zee die hem opnam zonder naar een visum of paspoort te vragen.

Zijn woorden spoelden in Longing to cross the horizons aan op de Y-Helling; een plek waar in het verleden schepen werden gebouwd en te water gelaten. Verweven met de (neo)koloniale economie zijn de Amsterdamse scheepswerven niet los te denken van uitbuiting, onderdrukking en slavernij. Tot op de dag van vandaag spoelt het water – net als in dit werk – de tragische gevolgen van dit systeem terug naar de Europese kusten en steden.

Rondom de plek van Longing to cross the horizons werden in 2023 bijeenkomsten, activiteiten en evenementen georganiseerd door We Sell Reality, Sehaq en andere vrienden.

Karski (1974) en Beyond (1983) is een kunstenaarsduo uit Nederland. Ze hebben een achtergrond in grafisch ontwerp / kunstacademie en zijn zeer intensief betrokken bij de graffiti scene.  

Als experiment begonnen ze in 2012 samen te werken. Omdat de eerste collectief gemaakte muurschildering goed beviel, besloten ze hun krachten te bundelen. Hun werk staat bekend om het gebruik van originele en levendige kleurencombinaties. Het bevat realistische, grafische en abstracte elementen, vaak met een verrassende diepte en veel dynamiek. Voor Karski & Beyond is kunst een manier om je uit te drukken, en het maken van gigantische schilderingen, zoals deze op de containerboog, geeft hen het gevoel dat ze leven. “Als duo zoeken we graag de grenzen voor zoveel mogelijk contrast en diepte op.”

Onder de naam ‘Young Curator’ nodigt Stichting NDSM-werf elk jaar een beginnende curator uit om in te grijpen in de publieke ruimte van de NDSM. De invulling staat open. De ambitie is om zo werken in de publieke ruimte open te breken en toegankelijker te maken en in te spelen op urgenties.

Dit jaar is Anne-Jet de Nas uitgenodigd als Young Curator. Eerder cureerde ze onder andere een expositie bij Sexyland World (ook in Amsterdam-Noord). De Nas cureert op donderdag 28 september het programma ‘Infrarood’, een performance bij het kunstwerk IN TUNE van Henk Schut. Dit werk, een bronzen stemvork die de omgeving ‘tuned’ en ons zo beter in balans brengt met onze omgeving, is te zien in het Dock van de Y-helling en vormt de context voor het programma. We gingen met Anne-Jet in gesprek over haar programma op NDSM, dat interview lees je hier.

Het uitgangspunt van Infrarood is de verstilling die IN TUNE opzoekt; hoe verhouden we ons tot de natuur en ruimte om ons heen? Met deze interventie gaat De Nas in op het geluid als verbindende factor, tussen mens en stad, maar ook tussen haar en het werk. Een speciale performance van artiest Ray Fuego, tevens een van de oprichters van hiphopcollectief Smib, voegt een tijdelijk geluid toe en reageert daarmee op de verstilling van het werk. Ray Fuego brengt zijn nieuwste nummer INFRAROOD//3:30AM ten gehore in een voor de gelegenheid geschreven spoken word.