(Un)monumenting #2: Rosa Sijben onderzoekt met ‘Not Forever’ de ziel(en) van NDSM

Wat zou een monument anno 2021 moeten of kunnen zijn, voor wie en wie bepaalt dit? Stichting NDSM-werf nodigt voor hun programmareeks (Un)Monumenting kunstenaars uit te reflecteren op deze vragen door een werk op de werf te creëren. Voor (Un)Monumenting #2 is beeldend kunstenaar Rosa Sijben gevraagd om haar visie op monumenten op de NDSM-werf zichtbaar te maken. Op 25 juni presenteert ze haar werk Not Forever op de NDSM-werf.

In een interview vroegen we Rosa ons meer te vertellen over haar werk en haar visie op monumenten in combinatie met kunst in de openbare ruimte, lees hier het hele interview.

‘The monument becomes visible only when it is removed’ – Sasha Pevak 

Voor (Un)monumenting #2 maakt Rosa Sijben een tijdelijk en performatief monument; termen waarin een sterke tegenstelling schuilgaat, iets waarvan ze zich volledig bewust is. Is het nog van deze tijd om een monument voor de eeuwigheid te maken? Of moeten we zoeken naar andere manieren, invalshoeken, verhalen en vormen die ruimte geven aan verandering? 

Rosa Sijben maakt objecten en creëert daar een (performatieve) situatie omheen. Deze objecten lijken een praktisch nut te hebben, maar onthullen niet wat hun functie precies is. Terwijl ze infiltreren in de logica van alledag, breken ze met het alledaagse streven naar efficiëntie. Sijben streeft naar een kunstpraktijk die de ambigue relaties en interacties tussen object en menselijkheid onderzoekt – een praktijk die ons bewust maakt van onze eigen positie ten opzichte van andere mensen en andere objecten.  

Not Forever is een ode aan wat NDSM was, is, en de toekomstige invulling die onder druk staat van tijdelijkheid, een veranderende stad en door klimaatverandering. Het object, dat doet denken aan een grote zwerfkei, is opgebouwd uit restanten van het recent afgebroken gebouw van Sociëteit Sexyland dat voorheen bekend stond als de Baanderij, de (tijdelijke) provisorische kantine en sociëteit voor de werfarbeiders. De schil bestaat uit biologisch afbreekbaar materiaal dat maar beperkt waterbestendig is. Dit benadrukt het veranderlijke karakter van de NDSM-werf en de opvatting van Sijben over de noodzaak voor continue zorg en meer fluïde monumenten die mee kunnen veranderen met de tijd en context. 

De kunstenaar doet een poging met dit werk de veelkoppige en gelaagde ziel van NDSM te vangen, een ziel die voor iedereen iets anders is. Gedurende 2 maanden zal de kei over de werf ‘zwerven’, steeds onder de hoede van een andere NDSM-gebruiker en betekenisgever. De estafette maakt het gezamenlijk vormgeven, zorgdragen en koesteren van de ziel van het NDSM-terrein tot iets tastbaars en wezenlijks. Als bezoeker kun je zien hoe iedere hoeder dit op een andere manier aanpakt en met hen het gesprek aan gaan, bijvoorbeeld over de praktische en symbolische consequenties van de zorgtaak die ze op zich hebben genomen.

Check deze pagina voor de huidige verblijfplaats van Not Forever.

Vervolg (Un)monumenting

De mondiale discussie over monumenten maakt dat Stichting NDSM-werf dit moment aangrijpt om de historie van de werf meer naar de oppervlakte te brengen. Wat kan een gedenkplek zijn, betekenen en wie heeft hier een stem in? Wie het verdient om in de openbare ruimte aanwezig te zijn en wie zich gerepresenteerd voelt (en wie niet)? Vanuit de wens van Stichting NDSM-werf voor een meerstemmige publieke ruimte geeft de stichting verscheidene kunstenaars opdracht hun visie hierop te geven op de werf.

Het project (Un)monumenting bestaat uit meerdere episodes: voor elke editie nodigt de stichting kunstenaars uit om te reflecteren op het thema monumenten van de toekomst. Momenteel is (Un)monumenting #1, bestaand uit het werk ‘Ademhaling van de Stad’ van collectief Frerara, te zien op de NDSM Billboards. Ook wordt gewerkt aan (Un)monumenting #3, een videowerk van de Turks-Nederlandse kunstenares Belit Sağ waarin ze de onzichtbare geschiedenis van NDSM-werf belicht. In de video, een samenwerking met Instituut voor Beeld en Geluid, onderzoekt Sağ met gebruik van archiefmateriaal de rol van vrouwelijke Turkse arbeidsmigranten op de werf.

Wil je niets van de kunst op de NDSM-werf missen? Volg ons dan op Facebook en Instagram of laat je e-mail adres achter en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen en verhalen:


NDSM maakt gebruik van cookies. Bekijk ons privacy statement voor meer informatie.