What to do in corona-times met… Petra Heck

In deze tijden van #socialdistancing, willen we jullie kennis laten maken met al die mensen op de werf. We hebben ze gevraagd om een portie maandagmotivatie en hoe zij de coronatijd doorkomen. Deze week: Petra Heck.

Petra Heck is sinds maart 2019 curator bij Stichting NDSM-werf. Voorheen werkte ze als freelancer voor onder andere TodaysArt in Den Haag en TAAK Amsterdam. Petra heeft een grote interesse voor gebouwde omgeving, kunst en cultuur, en vooral de sociaal-politieke relatie ertussen die op de NDSM bij elkaar komen. Als curator realiseerde ze de Landingstrip van Willem de Haan en de Neons: Neo-logo’s van Annaïk Lou Pitteloud.

Hoi Petra, hoe is de NDSM-werf op jouw pad gekomen?

Inmiddels 7 jaar geleden verhuisden wij naar Noord, vlak achter de NDSM-werf naar een huis met een tuin. Burgerlijke vinex woning, maar het idee aan een tuin, geluidsdicht huis, lege ruige stukken onbebouwde grond rond de NDSM en een rafelige NDSM, maakte het idee van verhuizen uit de Indische buurt dragelijk(er). Hoewel het wennen bleef. Inmiddels ben ik zeer gehecht geraakt aan Noord, en het typische Noord-gevoel, haha. Het skatepark in de loods was een van de redenen dat we hier naartoe wilde verhuizen. Die verdween rap, net als de lege onbebouwde plekken op de west kant van de NDSM. Maar de IJ-hallen, Sexyland, Koningsdag, Kebec etc. zijn er nog en wat voor nieuwe spannende dingen komen erbij? Toen ik afgelopen jaar op de vacature geattendeerd werd, twijfelde ik eerst. Ik was gewend geraakt aan het freelancen en werken in verschillende contexten en locaties (TodaysArt in Den Haag, Dronten en Amsterdam met TAAK, Antwerpen). Maar de historie van de Scheepswerf, Dogtroep en de huidige transformatie boeien mij mateloos. En ik vond het weer van belang om mij in een specifieke context, en wat voor eentje, vast te bijten.

Op het begin viel alles stil op de werf, waar heb je je toen voornamelijk mee bezig gehouden?

Homeschooling, projecten uitstellen, proberen tussen alle chaos na te denken over wat dit allemaal betekent voor de huidige systemen, de wereld en mijn eigen rol hierbinnen en voor de NDSM. Kortom jugglen tussen te weinig tijd hebben en de urgentie alles goed te overdenken en voldoende ruimte om alles in twijfel te trekken. ha ha.

Ik denk dat het vooral was om te blijven bedenken waar de fun te vinden is binnen de beperkingen. De fles witte wijn ging de eerste periode elke dag open, wat daarvoor echt niet het geval was. We bestelden elk weekend eten bij een ander restaurant in Noord als Coba, Hotel de Goudfazant of de Pizzabakkers. Ik heb ook meer gekookt en gebakken, zoals Zweedse kaneelbroodjes die ik allang van plan was een keer te maken. En er was toch ook wel tijd en ruimte in mijn hoofd om eens de boekenkast op te ruimen…

Ik denk dat de huidige tijd ons veel meer op onszelf heeft teruggeworpen om te bedenken wat echt van belang is. Rennen en jezelf voorbij hollen hoort daar niet echt bij ;). Én flexibiliteit is key. De lockdown veroorzaakte stress in het dicht op elkaar zitten en de verplichting door de gaan met werk, school en privé. Dit accepteren en proberen los te laten de perfecte schooljuf, ouder, werknemer en sociaal vangnet te vormen voor bijv. mijn moeder – die het heel zwaar had alleen thuis en die wij ook niet wilden bezoeken uit voorzorg) was een uitdaging. Gelukkig zorgden veel minder verplichtingen voor de school van mijn kinderen, geen openingen, verjaardagen en feestjes ook voor de noodzakelijke focus daarop. Ik denk dat op dit soort momenten je gedwongen wordt op het nu te focussen, en niet te veel vooruit denken. Dit is soms best prettig. Zodra er meer ruimte ontstaat, merk je meteen dat er weer veel mogelijk is in je hoofd. Ik was toch wel erg blij met de praatjes af en toe met ouders in de buurt moet ik zeggen. Ik floreer niet echt met alleen op mijn computer werken en de hele dag met mijzelf bezig zijn.

Zo te horen heb je veel ballen hoog te houden, maar daar toch je draai in weten te vinden. Heb je ter ontspanning ook naar muziek geluisterd?

Ik moet zeggen dat ik vrij weinig naar muziek geluisterd heb en meer naar Radio 1, op 1, Nieuwsuur en ter afwisseling dan weer Netflix series als ‘Kalifat’. Dat is een heel intense Zweedse serie waarin jonge meiden worden geronseld naar Syrië te gaan om daar uitgehuwelijkt te worden aan een IS strijder. Super spannend. Of ‘Unorthodox’ – geweldig gespeeld door hoofdrolspeler – over vluchten van een vrouw uit een orthodoxe Joodse gemeenschap. En tot slot de Franse korte serie ‘The Henry’, over een onbekend stuk Parijs, een Parijse jazzclub, haar muzikanten en de muziek die andere issues overwint. Het is denk ik meer en meer van belang in deze tijd om andere perspectieven te belichten en te ‘begrijpen’ hoe mensen soms zelfs toevallig in bepaalde situaties terechtkomen. Het proberen te verkleinen van de afstand tot anderen en empathie is van groot belang, dit blijkt ook wel met de Black Lives Matter movement. De documentaire serie ‘Why we hate’ plaatst radicalisering in perspectief. Interessant om te zien, dat bijvoorbeeld een van de beweegredenen bij radicalisering blijkt te zijn dat uiteindelijk iedereen op zoek is naar een community om bij te horen.

Een handjevol goede kijktips! En wat betreft podcasts?

Voor wat schaamteloze zelfpromotie, die van de NDSM natuurlijk! Vooral de nieuwe afleveringen waarin Ewa Scheifes en ik Raquel van Haver en Ama Koranteng Kumi interviewen. En verder ben ik fan van Yous & Jay: New Emotions, waarin muzikanten Sef en Pepijn met allerlei gasten over van alles en nog wat spreken, en altijd beginnen met de vraag wat ze ontbijten maar uiteindelijk veel te weten komen over wat de gasten bewegen. Superrelaxed om naar te luisteren vind ik. Wij luisteren er regelmatig in de auto naar: gesprekken met rapper en hobbykok Freddy Tratlehner, Arie Boomsma of zangeres Merol.

Ja, die NDSM X podcasts moet men zeker even beluisteren (via Spotify, Soundcloud en Apple Podcasts) ;). Ben je tijdens het opruimen van de boekenkast nog wat goede boeken tegengekomen?

Ik ben al even bezig in een boek van Lize Spit, ‘Het Smelt’, een uitgave van Das Mag (top uitgaves). Supersterke debuutroman van haar. De metaforen die zij bedenkt zijn zo treffend en goed geschreven. Verder ben ik weer fan geworden van ‘De Groene Amsterdammer’. Je merkt het toegenomen belang van de publieke opinie in deze tijd heel erg en ik had er nu wat meer tijd en focus voor.

Is er, voor jou als curator, een kunstwerk in het bijzonder die jou heeft geïnspireerd de afgelopen tijd?

Eigenlijk biedt mij nu de omgeving de meeste troost, de natuur, de NDSM voor zijn leegte. Het geluid van vogels of krekels. Heel banaal allemaal. Alle activiteiten online vond ik toch maar behelpen eigenlijk. De regelmatige onregelmatigheid van de natuur schijnt goed voor je te zijn. Net als sporten merk ik altijd te laat dat het mij goed doet. Hoewel ik ook wel weer verlang naar het bezoeken van tentoonstellingen hoor, maar ik was niet een van de eerste om kaartjes te boeken hiervoor. Ik ben zeker niet iemand die zich verveeld heeft en snakt naar tijdsbesteding…

Hoewel je je niet hebt verveeld de afgelopen tijd, is er toch iets dat je echt hebt gemist?

Spontane acties en normale fysieke interactie zonder over de 1,5 meter na te denken en feestjes van vrienden. Het feit dat je nu vreemd kijkt naar films of series pre-corona en begint te huiveren bij het zien van grote massa’s mensen of zelfs maar het dicht op elkaar staan van een paar mensen… Ik hoop dat dat snel weer verandert. Ik vermijd ook wel bewust omschrijvingen als het ‘nieuwe normaal’, want in taal leg je ook bepaalde ideeën vast en juist dit soort concepten moeten denk ik niet nu al vast komen te liggen, want daarmee worden ze ook een feit. Mijn dochter sprak al over het corona-paaltje, het paaltje om op te drukken voor het fiets verkeers-stoplicht. Dat komt natuurlijk ook door mij, maar ik hoop echt niet dat kinderen (en wij) een soort smetvrees hieraan overhouden.

Heb je je in alle drukten een nieuw ritueel eigen gemaakt?

Met de kinderen hebben we in het begin veel ochtend workouts gedaan, bijv. via Youtube ‘superhero workouts’, best leuk en goed om te doen – met je handen zo gehouden alsof je een lightsaber in je hand hebt.

We waren toen erg bezig met het krijgen van een vaste structuur, maar we merkten dat het beter werkte met de kinderen als we het wat losser aanpakten. Opnieuw de balans en grens vinden tussen controle en geen enkele structuur met de kinderen was even puzzelen. Verder was ik na het ontwikkelen van het dagelijkse ritueel van een glas witte wijn (of twee), dan toch eindelijk begonnen met een poging opnieuw 5K hard te gaan lopen, van couch potato to 5K. Heel prettig toen om even buiten te zijn, je hoofd te legen. Maareh was nog niet halverwege de training, toen ik een week plat lag met griep, nee geen corona, en ben inmiddels nog niet doorgegaan met de training. Dat is dus back naar couch potato. Ik ben wel van plan dit door te zetten, maar geen garanties vooralsnog.

Daar kan ik me ook wel in vinden. Dat coach potato gedeelte dan 🙂. Ben je tot een bepaalde realisatie gekomen?

Het gaat echt om balans in het leven. Mijn moeder zei altijd al (ik hoor het haar zegen): “alles waar ’te’ voor staat is niet goed”. En hoewel ik absoluut niet alle waarden en normen wil overnemen van mijn moeder, geloof ik wel meer en meer in het continu blijven vinden van een goed balans. We zijn de balans allang kwijt als het gaat om de omgang met onze omgeving en het milieu. Het verstoren van de natuur door de vraag naar specifieke producten, industrialisatie en globalisering heeft enorme consequenties. Iedereen weet dit allang, maar de enorme consequenties die het met zo’n pandemie op wereldschaal kan krijgen is nu pas echt duidelijk geworden. We hebben nu even tijdelijk gedwongen de balans weer moeten opzoeken, maar enkel als noodstop, nu moeten er blijvende veranderingen gaan plaatsvinden.

Ook zorgde het virus ervoor dat specifieke kwesties super zichtbaar werden: wie moest er toch fysiek naar zijn werk gaan en risico lopen, wie moest de risico’s van geen inkomen zelf dragen, waar vallen de klappen in zo’n situatie, de nul-uren contracten, de arbeidsmigranten – de kwetsbaren in de samenleving waarop veel in het land draait. Hiernaast hadden velen van ons opeens geen ‘cruciaal beroep’ en moesten uit solidariteit thuisblijven. Maar dit kunnen thuis werken is ook een luxepositie, waarmee het risico op besmetting veel kleiner werd. Terwijl ouderen opeens echt eenzaam en opgesloten waren. Ongelijkheid, sociale kwetsbaarheid werden ineens super zichtbaar.

Angela Merkel strijdt nu voor solidariteit, in ieder geval op Europees niveau, om niet collectief als werelddeel economisch onderuit te gaan. Ook bij het begin van de lockdown werd veel om solidariteit geroepen, door thuis te blijven solidair te kunnen zijn. De grens tussen activisme en juist niets doen, of het nietsdoen als activisme is iets dat Margarita Osipian en ik hebben willen aanraken in een 2-delige radio broadcast met Radna Rumping van JaJaJaNeeNeeNee. Onder de titel ‘The Power of Doing Nothing‘ met een 3,5 durende broadcast met allemaal verschillende ‘lazy’ bijdragen en een gesprek opgenomen bij Framer Framed met de sprekers Flavia Dzodan, Quinsy Gario, and Joy Mariama Smith. Aspecten als activisme, uitputting en/of nietsdoen als vorm van activisme, politieke aspecten van ‘rust’ en wie kan uitrusten kwamen onder andere aan de orde. En met de protesten rond Black Lives Matter op de achtergrond relevant om te bespreken. We waren al een jaar eerder begonnen met dit onderwerp, maar het werd nu opeens onverwacht relevanter dan gedacht.

Tot slot: wat verwacht jij van een post-corona periode?

Ik hoop dat we echt opnieuw gaan kijken naar structurele consequenties en er zorg gedragen kan worden voor de kwetsbaren die het nu zwaar hebben en vooral zwaar zullen gaan krijgen. Dat basisinkomen moet er misschien toch eindelijk maar gewoon van komen. Verder hoop ik dat we liever naar elkaar kunnen zijn, hopelijk straks weer met veel hugging. ‘Huidhonger’ wordt denk ik het woord van 2020. Hoe kunnen we dichter bij elkaar komen te staan met alle protesten in gedachten, met elkaar spreken en elkaar begrijpen als we niet letterlijk fysiek dicht bij elkaar mogen staan, en de ander moeten vrezen als hij/zij/het kucht? Ik was laatst voor het eerst weer met de trein naar Den Haag gereisd en het was alsof ik voor het eerst met de trein ging.

Het idee van solidariteit moet opnieuw gevormd en betekenis krijgen denk ik. Ik denk dat velen van ons weer met nieuwe blik naar de wereld kijken. En als we dat echt bewust doen, en nadenken over de consequenties van deze tijd, dan moet het toch echt allemaal wel anders kunnen. En ik doel dan niet op kleine aanpassingen, en enkel en alleen op persoonlijk niveau – hoewel dat ook superbelangrijk is, mild zijn voor jezelf en de ander, maar vooral systeemveranderingen. Dit op sociaal gebied en duurzaamheid. De balans kan en moet echt beter. En dus misschien ook iets minder rennen van het een naar het ander, en vaker daadwerkelijk de 5K gaan rennen.

NDSM maakt gebruik van cookies. Bekijk ons privacy statement voor meer informatie.