Artikel | De NDSM als ontsnappingsroute

Van februari tot begin mei 2018 was het lichtkunstwerk Void-Non-Void van Gabriel Lester te zien. Het kunstwerk, geplaatst op een uitgestrekt plein midden op het NDSM-terrein, maakte zowel licht als duisternis tot een indringende zintuiglijke ervaring.
In een oplichtende stad als Amsterdam is duisternis schaars. Op de NDSM-werf kan het echter nog flink donker zijn. Een tweespaltige kwaliteit, omdat ze zowel onbehagen als betovering teweeg kan brengen. Vanaf de duistere oever aan het IJ biedt de NDSM-werf je één van de mooiste uitzichten op de stad, waarbij duizenden lichtjes je aan de overzijde toe fonkelen. Void-Non-Void was een lichtkunstwerk dat de duisternis voelbaar maakte. Wit licht flikkerde tegen de binnen- en buitenkant van de zes bij drie meter hoge wanden. In een oogwenk veranderde het object van een witte kubus naar een zwarte doos, van een lege huls naar een gevulde kern en van een blinde vlek tot een indringend nabeeld. Na de heldere lichtinval gloeiden je ogen in het donker nog even na.
Gabriel Lester (1972) maakt architectonische installaties, performances en video’s waarin tijd, ruimte en herinnering centraal staan. Recentelijke solotentoonstellingen vonden plaats bij onder meer het Groninger Museum (2017), de Appel arts centre (2016) en Museum Boijmans van Beuningen (2011). Zijn werk was tevens te zien op documenta 13 (2012) en de Biënnale van Venetië (2013). Lester groeide op in Pieterburen en woont en werkt in Amsterdam.
Gabriel Lester begon zijn carrière als streetart-kunstenaar, hiphopartiest en art director voor videoclips van onder meer Gotcha! en Postmen en laat zich voor Void-Non-Void inspireren door de begindagen van hiphop. De titel van het werk is ontleend aan de oudste hiphop track ‘The Message’ van Grandmaster Flash and the Furious Five. ‘Now you’re unemployed, all non-void / Walkin’ round like you’re Pretty Boy Floyd’, zo luidt de rijm die het harde leven in Amerikaanse steden beschrijft. De kunstenaar verbindt dit met een legendarisch geworden anekdote uit diezelfde tijd. Tijdens populaire huisfeesten in The Bronx werden pulserende breaks van de DJ versterkt door iemand die op de slag van de beat de lichtschakelaar aan en uit knipte. Heel toepasselijk regisseerde Lester de videoclip voor de track Binnen van de Amsterdamse hiphop-formatie Yung Internet met Void Non Void als backdrop.