NDSM X S4E3: Bedenken en ontwerpen van nieuwe rituelen met Yasser Ballemans
Toren van Babel: meet the artists! Editie 4 – Fouad Lakbir
In het kader van de Toren van Babel op NDSM gaan we in gesprek met acht kunstenaars die op hun eigen manier een steentje bijdragen aan deze kunst installatie. Met ieder een eigen, unieke workshop laten zij Amsterdammers reflecteren op de stad van de toekomst. Samen creëren zij veelzijdige kunstwerken die van 18 september tot 17 oktober allemaal opgetuigd worden in een imposant bouwwerk op de NDSM-werf. In deze vierde editie: storytellingcoach Fouad Lakbir.
Bekijk hier het video-interview dat Anna Sidorchik (OatStudio) met hem maakte:
Naast dit video-interview spreekt Teus Hagen ook met elke kunstenaar voor een schriftelijk interview. Via de telefoon spreekt hij Fouad, die naast zijn workshop voor de Toren van Babel ook nog werkt aan een festival en een theatervoorstelling.
Fotografie: Victoria Ushkanova
Aan de deelnemers van de workshops stelden wij de vraag: hoe ziet jouw ideale stad eruit? Hoe zou jij deze vraag zelf beantwoorden?
Mijn ideale stad is een stad waar labels vervallen. Een stad waar mensen elkaar leren kennen op basis van verhalen en op basis van die verhalen een bepaalde relatie met elkaar aangaan. Het is een stad met veel ruimte, want ik vind verdichting zo ingewikkeld. Je moet er meer kunnen zien dan alleen maar gebouwen en groen om je heen hebben. Mijn ideale stad is er ook een die superdiversiteit viert en hier kracht uit haalt. Oh, en misschien wel het belangrijkst: het is een stad waar goede koffie vanzelfsprekend is.
Ben je arm of rijk, progressief of conservatief, ondernemer of creatief, we hebben te maken met heel veel harde labels. Zelf kom ik uit de Kolenkitbuurt en ben ik moslim, Marokkaans, slechtziend en ik heb obesitas. Dit zijn allemaal labels die je definiëren en waar mensen verwachtingen aan koppelen. Ik zou het heel vet vinden als wij dit als stad niet meer zouden doen.
Hoe ken je NDSM en wat vind je van de NDSM-werf als locatie voor de Toren van Babel?
NDSM vind ik eerlijk gezegd een vage plek. Als ik er ben voel ik me altijd een beetje een weirdo. Het is niet echt een plek waar ik op een vrije zondag vanzelf naartoe fiets om een borreltje te scoren. Ik voel me er een soort toerist. Ik kom uit West, en NDSM voelt meer als een dagje uit.
Maar deze vorm van ongemak verrast me ook. Wat ik heel vet vind is dat NDSM altijd een soort schuring oplevert. Daarom vind ik het een super toffe locatie voor de Toren van Babel. Het is mooi dat juist op zo’n aparte plek – met veel kunst in de publieke ruimte, graffiti en andere toffe gekke dingen – de persoonlijke verhalen van allerlei Amsterdammers samengebracht worden. Het gaat om veel verschillende invalshoeken: wat is je ideale stad? Wat is de stad van de toekomst? Wat is de stad waar je je thuis voelt? Die laatste vraag – waar voel je je thuis – is het thema waarmee ik dit project ben aangevlogen. Daarom vind ik NDSM voor dat gesprek heel tof, juist omdat ik me er zelf niet zo zeer thuis voel.
-
Beeld: Victoria Ushkanova Photography
-
Fouad has his workshop participants, amongst whom Perrine Philomeen (r), telling their stories. Image: Victoria Ushkanova Photography
-
Ewa Scheifes (l) and Fouad Lakbir (r). Imaeg: Victoria Ushkanova Photography
Het verhaal van de Toren van Babel symboliseert het streven van de mens naar het hoogst haalbare, maar ook de spanning tussen bescheidenheid en hoogmoed. Ervaar jij deze spanning zelf ook wel eens als kunstenaar?
Ja, dat ervaar ik zeker. Een mooi voorbeeld is mijn ervaring met fotografie. Ik ben er ondertussen al zo’n tien jaar mee bezig, maar ik deel niks. Dat heeft te maken met dat ik een tijdje terug door een omgeving als Instagram erg beïnvloed werd, te veel bezig was met het perfecte plaatje en mijn relatie met fotografie kwijtraakte. Ik heb toen een extreme keuze gemaakt: ik gebruik het nu helemaal niet meer.
Dit gaat over een gevecht tussen een stukje bescheidenheid en hoogmoed; tussen een ego dat geprikkeld wordt door reacties van buiten en de daadwerkelijke reden dat je iets maakt en vertelt. Dat gevecht komt terug in al mijn werk en heeft als resultaat dat ik probeer om – in deze tijd van heel veel delen – juist probeer heel weinig te delen.
Ik zoek wel de fysieke ontmoeting op. En daarom vind ik een project als de Toren van Babel ook spannend. Iets wat wij samen maken plaatsen we daar in die toren. Daarna gaan andere mensen erheen zonder dat ik erbij ben. Zij voelen er dan iets bij, en op dat moment moet ik de controle erover los laten. Het maken, vertellen en voordragen vind ik heel aangenaam, zolang ik op een directe manier kan zien hoe het ontvangen wordt en hier een gesprek over aan kan gaan. Alles wat ik maak, maak ik vanuit het idee dat ik hiermee een vorm van dialoog aan kan gaan. Op het moment dat ik jou een verhaal vertel ben ik vooral benieuwd wat voor herinneringen dit bij jou losmaakt en hoe jij daarop reageert. Die reactie, die uitwisseling, dat is de reden dat ik dingen maak.
Hoe draagt storytelling in jouw ogen bij aan meerstemmigheid in de stad?
Ik probeer de orale traditie van storytelling in leven te houden. Het is in mijn ogen één van de oudste kunstvormen – iets wat iedereen doet, maar ook niemand. Op het moment dat je een verhaal vertelt, creëer je niet alleen ruimte voor jouw verhaal, maar ook ruimte waar een ander verhaal verteld kan worden. Door dat te doen, maak je plaats voor andersdenkenden, voor mensen die hun leven anders leven. Op die manier draag je in mijn ogen bij aan meerstemmigheid in de stad.