Memoires van een werftuinder
#SupportYourLocals | Renee van Bbrood
In onze rubriek #SupportYourLocals gaan we één voor één langs bij onze buren op de NDSM-werf om hun verhalen te horen en ze, waar nodig een hart onder de riem te steken. In deze editie gaan we in gesprek met Renee Pater, één van de founders van Bbrood. Bbrood is al jaren aanwezig op de werf en Renee weet als geen ander hoe het terrein door de jaren heen is veranderd.
Lotte (links) en Renee (rechts) Pater
In eerste instantie zou ik Renee in de spiksplinternieuwe winkel op de werf ontmoeten, maar vanwege corona werd het een belafspraak. Desalniettemin was de passie van Renee terwijl ze praat over haar vak, door de telefoon heen te voelen. Terwijl ik rechtop ga zitten in mijn bureaustoel vraag ik Renee hoe ze in eerste instantie op de werf terecht zijn gekomen.
“Wij zijn eigenlijk via-via op Noord terecht gekomen. Er waren mensen in ons netwerk bezig met vastgoedontwikkeling op de werf. Zij waren toen bezig met het ontwikkelen van een kiosk, zo noemden we dat in eerste instantie. Met als idee om daar ook een stukje informatievoorziening te doen. In eerste instantie was het bijna het idee om dat een VVV-punt te maken. Wij waren echt super gecharmeerd van het terrein, het gevoel wat het ons gaf en de plek natuurlijk: je vaart bijna tegen ons aan met de pont. Op dat moment zaten de IJkantine en Noorderlicht er al, verder was er nog helemaal niets. Het voelde hier heel oprecht en ook bruisend. Alsof er telkens wel wat gebeurde, dat was wel gaaf.”
Kiosk aan de kade, photo credits: Josine Verheij
Ondertussen vraag ik Renee hoe het allemaal ooit is begonnen met Bbrood. “Ik ben samen met mijn vader begonnen,” vertelt ze, “ik kom uit een echte bakkersfamilie. Mijn vader heeft een industriële bakkerij, maar hij had ook altijd wel een soort jongensdroom om een klein bakkerijtje te beginnen met handgemaakt brood, zonder toevoegingen en een lang rijsproces. Eigenlijk zoals brood vroeger gemaakt werd, met de traditionele manier van ambacht. Toen heeft hij dat idee samen met een vriend uit de branche uitgewerkt. Dat was ook het moment dat ze het pand vonden op de Zeedijk waar de eerste winkel uiteindelijk is gekomen. Ik zag dit allemaal gebeuren en het leek mij zo gaaf om er aan mee te werken. We hadden toen nog geen naam, nog helemaal niks, alleen het idee om het te doen.” Het drietal reisde vervolgens af naar o.a. Noorwegen en Groot Brittannië om te zien hoe duurzame broodwinkels in andere landen werkten en inspiratie op te doen voor hun eigen zaak. Kort daarna opende de eerste Bbrood winkel haar deuren op de Zeedijk. Het was en is een project geboren uit pure passie voor de ambacht.
Koffiebar in de nieuwe winkel, photo credits: Robin van Dijk
Zoals je misschien wel hebt gemerkt is Bbrood begin dit jaar verhuisd van de zilveren kiosk naar een nieuwe winkel in de Pontkade. Dit heeft alles te maken met het verwezenlijken van een nieuwe visie voor Bbrood. “Toen we begonnen wilden we al dat het product duurzaam zou zijn,” gaat Renee verder, “dat betekent dus met duurzame grondstoffen werken en weten wat de herkomst van die grondstoffen is. Maar in de loop der jaren verandert je kennis van wat biologisch is. Een biologische certificatie zegt alleen iets over de ingrediënten, niets over de verpakking of de rest van de productie. Wij zijn nooit biologisch gecertificeerd geweest want dat voelde voor ons te beperkt. We hebben ons verdiept in de duurzaamheid van onze grondstoffen, maar we groeiden op een gegeven moment zo hard dat we de grip kwijt raakten.”
De NDSM-werf is van iedereen maar tegelijkertijd is ze ook van niemand
Na het 10-jarig jubileum kwam er een keerpunt voor Bbrood en werd er om de tafel gezeten over hoe het verder zou gaan. Dat was ook het moment dat Renee kennis maakte met biodynamische landbouw: een circulaire manier van verbouwen en ondernemen die het hele productieproces in acht neemt, van de gebruikte grondstoffen, tot de kleding van de medewerkers, tot de bouwstenen van de winkel. “Toen ik over biodynamisch ondernemen leerde merkte ik pas hoe ver we van het originele proces af zijn geraakt als mensen”, vertelt Renee, “We zijn veel te ver af komen te staan van de natuur. Ik denk dat dat komt omdat wij soms de natuur niet helemaal begrijpen. We houden ervan als mensen om alles te begrijpen en in de hand te hebben maar de natuur heeft haar eigen manieren en wetten.
Wij houden wel van die samenwerking met kunst, wij vinden brood bakken ook een kunst
We willen zo graag controle hebben op de natuur dat we dat op allerlei manieren in het leven al proberen. Dat werkt soms voor een tijdje maar de natuur is onwijs krachtig en daar valt op een gegeven moment niet meer tegenin te gaan. De wereld is veel beter in balans als wij niet de hele tijd proberen in te grijpen, we moeten proberen meer samen te werken met de natuur, in plaats van het tegen te werken. De nieuwe winkel op de NDSM is volledig op deze manier opgezet, met als doel zo circulair mogelijk en dus zo duurzaam mogelijk te ondernemen.”
-
Bbrood lekkernijen, photo credits: Robin van Dijk
-
Bbrood lekkernijen, photo credits: Robin van Dijk
Ik vraag Renee ook hoe het was om een nieuwe winkel met zo’n nieuwe visie te openen tijdens een pandemie. Renee lacht even aan de andere kant van de lijn. “Dat was inderdaad best bizar, zo in coronatijd,” vertelt ze, “we hebben een online opening gedaan met een programma van 1.5 uur met allerlei interactieve onderdelen, wat heel leuk was.” Renee vertelt dat ze voor de balie in de nieuwe winkel samen hebben gewerkt met een kunstenaar uit Eindhoven die hout bewerkt door middel van branden. Ook zijn de schorten van de medewerkers ontworpen en gemaakt door een lokaal atelier.
De wereld is veel beter in balans als wij niet de hele tijd proberen in te grijpen
“Wij houden wel van die samenwerking met kunst,” legt ze uit, “wij vinden brood bakken namelijk ook een kunst, dus dan is het leuk om dat op die manier ook in de winkels terug te laten komen. We zijn bezig met de andere winkels die we hebben ook naar dit biodynamische niveau te krijgen, het lijkt me leuk om daar ook de samenwerking met kunstenaars voort te zetten.”
-
Balie gemaakt door Eindhovense kunstenaar, photo credits: Robin van Dijk
-
Balie gemaakt door Eindhovense kunstenaar, photo credits: Robin van Dijk
Vervolgens vraag ik Renee wat ondernemen op de NDSM-werf nou zo bijzonder maakt voor haar. Ze moet even nadenken over de vraag. “Toch wel de omgeving, denk ik,” zegt ze uiteindelijk, “het afgelopen jaar is natuurlijk een heel raar jaar geweest dus die kan je eigenlijk niet echt meetellen. Maar normaliter is het hier zo bruisend, met de festivals en alles wat daarbij komt kijken. Wij zoeken als ondernemers natuurlijk ook altijd graag uitdagingen op en hier op het terrein is er altijd uitdaging te vinden. Het prikkelt je en trekt alsnog ontzettend aan, je ziet ook dat ondanks corona veel mensen hier nog gewoon komen kijken. Wij vinden het dan weer leuk om daar aan bij te dragen en onderdeel te zijn van de werf. Hoewel je natuurlijk je eigen invulling geeft aan dit terrein moet je je hier ook soms voegen naar hoe het is, en dat is ook eigenlijk wat de natuur doet. De NDSM-werf is van iedereen maar tegelijkertijd is ze ook van niemand; iedereen moet zich ook wel een beetje aanpassen. En als je je daar niet tegen verzet, denk ik dat dat juist hele mooie dingen kan opleveren.”
Bbrood is ook al enkele jaren bezig met het opzetten van winkels in verschillende landen in Afrika. Ze dragen daar bij aan de lokale bevolking door te onderwijzen in gezond brood bakken en voedselveilig ondernemen. Benieuwd naar dit project, of naar meer info over Bbrood? Klik hier beneden op de knop! Als je meer wil weten over het productieproces van Bbrood kun je trouwens ook een keer binnen lopen in de nieuwe winkel op de werf. De medewerkers vertellen graag over het brood en de bijzondere winkel. De heerlijke croissantjes worden voor je neus gemaakt!