(Un)monumenting: tot nu toe
Interview met kunstenaar Boris Acket over zijn werk op de werf
Op 4 november, tijdens Museumnacht Amsterdam, neemt Acket het filosofische concept van grenzen als uitgangspunt voor een licht- en geluidswerk op NDSM. Het werk is enkel deze avond te zien. Tijd voor een catch up met deze veelzijdige kunstenaar.
Photo credits: Hessel Stuut
Op 4 november, tijdens Museumnacht Amsterdam, neemt Acket het filosofische concept van grenzen als uitgangspunt voor een licht- en geluidswerk op NDSM. Het werk is enkel deze avond te zien. Tijd voor een catch up met deze veelzijdige kunstenaar.
In je installaties komen allerlei disciplines samen, om zo gezamenlijk een ervaring te creëren. Inmiddels heb je hiermee als kunstenaar een herkenbare stijl die zich blijft ontwikkelen. Hoe zou je je eigen praktijk omschrijven, het punt waar je nu bent als artiest?
Mijn praktijk heeft altijd geluid als startpunt gehad. Aan het begin was dat altijd ‘muzikaal’ geluid, dit is de laatste jaren steeds meer veranderd in het geluid van de installaties: geluid dat wordt gekenmerkt door de regels, parameters en grenzen van het kunstwerk zelf. In het werk op NDSM ga ik bijvoorbeeld gebruik maken van mijn echo systeem, een systeem dat ik met een klasgenoot ontwikkelde op de kunstacademie en daarna samen met onder andere slagwerk Den Haag heb uit-ontwikkeld tot een complex instrument dat van een enkele geluidsbron een eindeloos droste effect van duplicaten in licht en geluid ontwikkeld.
Photo credits: J de Waard
Het toffe aan dit heel tijdelijke werk is dat het komt te staan op een plek die voor mij heel dierbaar is, de Docklands en de NDSM Loods op NDSM. Een aantal jaar geleden maakte ik in de Noordstrook SKYLINE I, in samenwerking met onder andere 4DSOUND en Bob Roijen. Dit werk bevond zich ook op een overgangsgebied, boven een entree waar iedere dag 20.000 mensen sowieso onderdoor moesten.
Waar komt je inspiratie vandaan?
Ik houd van filosofie, wetenschap en van menselijke vraagstukken over hun eigen bewustzijn. Ik denk dat ervarings- of fenomeen kunst een ultieme manier is om gedachten bij mensen te triggeren. Tijd, en onze ervaring daarvan, fascineren me enorm. Hoe een mens met al haar herinneringen en verwachtingen altijd een eigen ‘nu’ construeert, volledig anders dan dat van het mens naast haar, hen of hem, alleen doordat je door andere achtergrond hebt en een andere verwachting van morgen, dat fascineert me mateloos.
Tijd, en onze ervaring daarvan, fascineren me enorm. Hoe een mens met al haar herinneringen en verwachtingen altijd een eigen ‘nu’ construeert.
In de ervaringen die ik maak merk ik vaak dat de gesprekken tussen bezoekers of deelnemers erna heel interessant zijn. De gemeenschappelijke ervaring van een nieuw ritueel – bijvoorbeeld in een echo stuk in samenwerking met Slagwerk Den Haag – kan sociale grenzen wegnemen. Hoewel iedereen iets anders heeft gezien, heeft meegemaakt, en een totaal andere ervaring heeft geconstrueerd, kan iedereen die de ervaring gedeeld heeft toch met elkaar praten en soms zelfs nader tot elkaar komen.
Impressie werk Boris Acket op NDSM, credits anna bogmolova, blitzkickers
Mijn praktijk is – net als ie altijd was – eigenlijk nog steeds heel divers. Van theaterscenografie tot volledige expositie, en van show voor een popidool tot een tijdelijke geluidslichttunnel als deze op NDSM. De constante zit bij mij meer in thematiek en gedachtegang dan in media en projectvorm, en dat vind ik heerlijk.
Je werk is te zien geweest in clubs als De School en op festivals als DGTL en Down The Rabbit Hole, maar ook in publieke ruimtes zoals ook tijdens de komende Museumn8. Wat fascineert je aan werken in het publieke domein?
Bij dit specifieke werk moet ik dan denken aan de thematiek van PASSAGE – een werk dat ik vorig jaar maakte op de werf in samenwerking met Bob Roijen. Ik vond toen een boek van Thomas Nail over grenzen:
“Fundamentally, boundaries are inflection points where flows change direction. Any social construct — fence, wall, passport, browsing history — that changes people’s movements is part of the social kinetics of borders.
It follows from this definition that borders are not about stopping things from moving, they are about movement itself.” — freely after Thomas Nail
Ik denk dat dit de publieke ruimte ultiem definieert. Publieke ruimte zit vol met door mensen bedachte grenzen, tijdelijke dorpen die zich festivals noemen, barricades die een dag later weer fungeren als doorgang. NDSM is zo’n gebied, en ik denk dat het heel belangrijk is dat we dit soort gebieden koesteren en behouden. Vandaar dat ik daar met de thematiek van het werk op 4 november ook zo dicht op zit.
In de ervaringen die ik maak merk ik vaak dat de gesprekken tussen bezoekers of deelnemers erna heel interessant zijn. De gemeenschappelijke ervaring van een nieuw ritueel kan sociale grenzen wegnemen
Photo credits: J de Waard
Tijdens Museumn8 speel je op NDSM met de notie van grenzen en creëer je een soort van ‘lichtgang’, die van de buitenruimte op NDSM doorloopt naar binnen in de NDSM loods. Hoe zou je het werk zelf omschrijven, waar komt je inspiratie vandaan?
Het werk bevindt zich binnen en buiten en is op die manier een soort uitnodiging tot het wandelen over een grens op het NDSM terrein. Het begint buiten en eindigt binnen. De geluidskwaliteit van de compositie verandert terwijl je je processie aflegt. Buiten is het gevoel open, maar het geluid droog, binnen is het gevoel gesloten maar zit aan het geluid ineens een enorme galm verbonden; terwijl de bron van het geluid precies even droog is. Je krijgt een bewustzijn van ruimte, van het verschil van geluidsgolven binnen en buiten.
Impressie werk Boris Acket op NDSM, credits anna bogmolova, blitzkickers
De geluiden die door het echo systeem heen lopen komen allemaal vanuit de omgeving zelf – ik ga in de week van de museumnacht op pad met een field recorder. Zo wordt het werk een soort feedbackloop die de verstilde plek ineens even wat belangrijker maakt. Akoestisch ecoloog Gordon Hempton – iemand met wie ik een aantal jaar geleden samenwerkte – zei treffend dat alles waar je een microfoon op zet belangrijker wordt. Je zou kunnen zeggen dat je in deze tocht heel eventjes naar een zichzelf manifesterend stukje levend NDSM zit te luisteren en kijken, in licht en geluid.
Net als met al mijn werken is de exacte betekenis misschien niet heel interessant, wel de gesprekken en interpretaties van mensen die de processie hebben gelopen: uiteindelijk gaat het om hen.